Het zal een volledig lege Dam zijn geweest, het feit dat het Dodenherdenking was en ook zeker het feit dat Beatrix nooit speechte op 4e mei, maar de toespraak van onze Koning maakte om zijn inhoud en uitvoering ook echt ontzettend veel impact. Ik denk dat het een van zijn beste speeches is en sluit mij zeker aan bij anderen, die zeggen dat dit zijn beste is, sinds de Kroning. De afgelopen dagen kreeg ik allerlei vragen hoe ik als sprekerscoach tegen de speech aankeek, waar 5 dingen mij duidelijk bij bleven:
Maak het memorabel
Wat de toespraak zo ontzettend krachtig maakte, was het verhaal van Jules Schelvis wat hij erin verwerkte. Door het vertellen van een verhaal, zorg je ervoor dat mensen veel beter jouw eigen boodschap onthouden, maar ook het geheel veel beter kunnen visualiseren. Dat het verhaal impact maakte, bleek wel uit het feit dat ‘Jules Schelvis’ een van de meest gegoogelde woorden was, na de toespraak.
Emotie die raakt
Onderzoek van onder andere MIT, laat zien dat onze hersenen op zoek zijn naar de emoties en motivaties van de persoon in het verhaal. De manier hoe onze Koning de treinreis van Jules Schelvis beschreef, maar ook de anekdotes van de Tweede Wereldoorlog in Amsterdam, raakten iedereen in het hart. Door emotie zo ontzettend goed te omschrijven, had zelfs ik op afstand, achter de tv, een brok in mijn keel. Zag ik 75 jaar na de bevrijding van ons land, nog helemaal voor mij, wat voor verschrikkingen er toen plaats vonden en hoe het er toen uit zag in ons land.
Vertrouwen in de stem
Wellicht dat onze Koning de ‘Kings Speech’ heeft gezien en daar zijn lering uit heeft getrokken, wellicht dat hij gewoon goed heeft nagedacht over de ‘delivery’. Als je de toespraak terugluistert zonder beeld, dan merk je hoe het gebruik van de stem, de toespraak zoveel kracht heeft bijgezet. De stem is een van de meest belangrijke elementen in een toespraak om het publiek te geven wat ze het leukste vinden; contrasten. Door een perfecte mix van pauzes, een rustig tempo, korte zinnen en bij de belangrijke momenten een krachtige intonatie te gebruiken, kwam het verhaal zo ontzettend goed over, als dat dit zou zijn gebeurd door enkel monotoom te praten.
Kwetsbaar
Om je als Koning kwetsbaar op te stellen, is nog een hele opgave. Je hebt een voorbeeld functie, je hebt een bepaalde status en daarbij een bepaald verwachtingspatroon. Alle woorden worden op meerdere weegschalen gewogen en je wilt niet dat je mensen kwetst. Maar toch is het kwetsbaar opstellen op een podium, ontzettend belangrijk om jouw publiek te verbinden met jouw verhaal. Het maakt je niet zwak, maar haalt juist die emotionele beschermingslaag weg, waardoor jouw publiek het niet alleen beter kan consumeren, maar zoals Brene Brown in haar TED talk ook zo mooi omschreef: “vulnerability is the birthplace of love, belonging, joy, courage, empathy and creativity”. Hoe deed onze Koning dat geweldig? Historici vonden het heel bijzonder dat hij zijn overgrootmoeder Wilhelmina voor het eerst openlijk bekritiseerde vanwege haar rol in de Tweede Wereldoorlog. Schaamte bloot leggen en hier openlijk over vertellen, is ontzettend gedurfd, maar ook ontzettend sterk. Daarnaast voelde de manier waarop het verhaal uit de keel kwam, ontzettend authentiek. Alsof de Koning tegenover mij zat en onder het genot van een kop koffie, zijn anekdote van Jules Schelvis met mij deelde.
Voortvarende visie
Wat hoor je vaak bij politici over toespraken? Dat ze visie missen. Wat deden top sprekers als Steve Jobs en Martin Luther King heel goed? Inderdaad; een inspirerende visie geven. Werken vanuit een ‘wat gebeurt er nu’ en ‘wat als’ constructie, het hele verhaal door.
Op een hele subtiele manier, waren in de toespraak van maandag, de huidige uitdagingen rondom corona verwerkt. Door juist ook een ‘wat als’ te verwerken op het einde, in relatie met het verhaal van Jules Delder, zette onze Koning een toespraak neer, waar de hele Nederlandse politiek nog een puntje aan kon zuigen:
Jules Schelvis doorstond de hel en wist toch als vrij mens weer iets van het leven te maken. Veel meer dan dat. “Ik heb vertrouwen in de mensheid gehouden”, zei hij. Als hij het kon, kunnen wij het ook. Wij kunnen het, wij doen het samen. In vrijheid.
Ik kijk al uit naar de volgende King’s Speech!